ZAMBEZİ IRMAĞI, Afrika kıtasının dördün¬cü büyük ırmağıdır. Uzunluğu 3.500 kilomet¬redir. Afrika'nın güneyinde büyük bir alanı akaçlayarak Mozambik'te Hint Okyanusu'na dökülür. 1851-53 yılları arasında İskoç misyo¬ner David Livingstone tarafından keşfedildi. Irmağı yukarı kesimlerinden Hint Okyanusuna döküldüğü noktaya kadar izleyen Living¬stone ayrıntılı bir harita çıkardı. Bununla birlikte ırmağın kay¬nağı ancak 20. yüzyılda bulunabildi.
Zambezi Irmağı, Zambia'nın kuzeybatı ucunda, Kalene Hiîl yakınlarındaki dağlardan doğar. Angola'dan gelen kollarla beslenerek önce güneye, sonra kuzeydoğuya döner. Zambia ve Zimbabve sınırı boyunca doğuya doğru akar. Mozambik topraklarında güney¬doğuya dönerek Hint Okyanusu'na ulaşır.
Zambia ve Zimbabve sınırında 120 metre yükseklikten dökülerek Victoria Çağlayanı'nı oluşturur. Bu çağlayan yeryüzündeki en güzel görüntülerden biridir. Zambia ve Zimbabve sınırı üzerinde yaklaşık 280 km uzunluğundaki Kariba Gölü'yle birleşir. 128 metre yüksekliğinde ve 686 metre uzunluğundaki Kariba Barajı Zambia ve Zimbabve'nin elektrik enerjisi gereksini¬mini karşılar. Irmağın Mozambik sınırı içinde kalan bölümünde Cabora Bassa Barajı yer alır.
Zambezi denizden yaklaşık 160 km uzaklık¬ta, Malavi Gölü'nden (eski adı Nyasa Gölü) çıkan Shire Irmağı'yla birleşir. Zambezi deni¬ze yaklaşırken birkaç kola ayrılarak geniş bir delta oluşturur. Doğu kolu kuzeyde Muselo Irmağı'nı, güneyde de ana ırmak ağzını oluş¬turur. Batı kanalı ise Inhamissengo ve Melambe ırmaklarına ayrılır. Ağız bölümü kum sırtları, ivintiler ve çavlanlarla kesintiye uğrar.
Irmak havzasının büyük bir bölümü, çeçe sineklerinin bulunduğu kıyılar dışında, sığır yetiştiriciliğine elverişli çayırlık alanlardan oluşur. Kıyılarda aslan, fil, gergedafı ve Afrika mandası yaşar. Shire vadisinde çay ve pamuk yetiştirilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder