ROBESPIERRE, Maximilien

ROBESPIERRE, Maximilien (1758-1794). Genç bir yargıçken, bir suçluyu ölüme mah­kûm etmektense görevinden istifa etmeyi se­çen Maximilien Robespierre, daha sonra Fransız Devrimi'nin Terör Dönemi'nde en aşın şiddet uygulamalarını gerçekleştiren kişi olarak Fransa tarihine geçti.

Kuzey Fransa'da Arras'ta dünyaya gelen Robespierre, birçok hukukçu yetiştirmiş olan bir ailenin çocuğuydu. Robespierre de avukat olmuş, hukuk bilgisi ve özellikle yoksulları savunmakta başarıyla kullandığı konuşma yete­neğiyle ün kazanmıştı. Robespierre bu yetenek­leriyle, 1789'da Paris'te toplanan ve bir tür ulusal meclis olan Etats-Generaux'ya Arras temsilcisi olarak girdi. Kendi siyasal görüşlerine yakın güçlü bir siyasal grup olan Jakobenler'e katıldı ve bu grubun içinde etkili oldu. 1792'de genel oyla seçilen ulusal meclis Konvansiyon'da tüccar ve sanayicilerin çıkarlarını savunan Jirondenler'in 1793'te gücünün kırılmasından sonra, ülkeyi yönetmek üzere kurulan Kamu Güven­liği Komitesi'ne Georges Jacques Danton ve Jean-Paul Marat gibi Jakobenler ile birlikte giren Robespierre, soyluların ayrıcalıklarını kaldırdı. Karşıdevrimcilerle acımasız bir mücadeleye girişilen bu dönemde çok sayıda insan giyotine gönde­rilerek idam edildi. Marat'nın bir suikastte öldürülmesinden sonra Danton'u da giyotine gönderen Robespierre, yönetimdeki gücünü pekiştirdi.

Aynı zamanda bir edebiyat araştırmacısı olan Robespierre, Rousseau'nun felsefesi­nin bir izleyicisiydi. Robespierre bir yandan amaçsız şiddet kullanılmasına karşı çıkarken, bir yan­dan da ekonomik güçlükleri yenebilmek, zorunlu askerliği uygulayıp savaşı başarıya götürebilmek için terörü tırmandırdı. Altı hafta gibi kısa bir süre içinde 1.200 kişiyi giyotine gönderdi. Karşıtları giderek çoğalan ve uyguladığı şiddetle kendi arkadaşları ara­sında da korku uyandıran Robespierre, çok geçmeden zor durumdaki halkın da desteğini yitirmeye başladı. 27 Temmuz 1794'te Kon­vansiyon Robespierre'e karşı harekete geç­ti. Robespierre tutuklandı ve ertesi gün, bir­çok kişiyi göndermiş olduğu giyotinle idam edildi.