RİO DE JANEIRO

RİO DE JANEIRO, Brezilya'nın ikinci büyük kentidir. 1763'ten 1960'a kadar ülkenin baş­kenti olan Rio de Janeiro önemli bir limandır. Kısaca Rio adıyla tanınan kent, Atlas Okyanusu'nun batı kıyısında yer alır. Rio'nun kurulduğu yarım ay biçimindeki Guanabara Körfezi neredeyse denizin kıyısında yükselen mavi yeşil tepelerle çevrilidir. Bu tepelerin çoğu deve hörgücüne benzeyen biçimleriyle alışılmamış bir görünüm sergiler. Koni biçi­mindeki Pâo de Açücar ("kelle şeker") Dağı deniz kıyısından 395 metre yüksekliktedir. Bu dağa teleferikle çıkılabilir. Corcovado ("kam­bur") adıyla bilinen 705 metre yüksekliğinde­ki dağın doruğunda Hz. İsa'nın bir heykeli vardır. "Kurtarıcı İsa" adıyla tanınan 29 metre boyundaki bu heykel 1931'de yapıl­mıştır.

Kıyı tepelerinin ardındaki dağlar tropik ormanlarla örtülüdür. Pek çok küçük adayla dolu olan denizde yoğun gemi ve feribot seferleri yapılmaktadır. Rio ekvatorun güne­yinde yer aldığından en soğuk ayı temmuz, en sıcak ayı ise şubattır. İklim nemli ve tropiktir; yağmur mevsimi kasımdan mayısa kadar sürer.

Rio de Janeiro'da yaşayan insanlar karışık kökenlidir; ama büyük bir bölümü, kente ilk yerleşen Avrupalı sömürgeciler olan Porte­kizlilerin soyundan gelir. Rio de Janeiro'da ilk yerleşim 1565'te gerçekleşti. Üç yıl sonra ise bir ortaçağ kalesi durumuna geldi. Rio'da yaşayan pek çok Siyah vardır. Değişik ırktan insanlar arasında uyumsuzluğa pek rastlan­maz. Konuşulan dil Portekizce'dir.

Rio'da hâlâ sömürge döneminden kalma eski yapılar vardır. Büyük taş duvarlı ve kiremit çatılı eski kiliselerin içleri altın yaldız­la bezelidir. Kent merkezinin büyük bir bölü­mü yeniden yapılmıştır; körfezi çevreleyen kıyıda beyaz gökdelenler yükselir. Brezilya' ya adını veren pau-brasil ağacı gibi herdemyeşil ağaçlarla süslü uzun ve geniş caddeler kenti boydan boya geçer ve deniz kıyısı boyunca uzanır. Rıhtımdaki Santos Dumont havalima­nı kıyıdaki bir tepenin düzleştirilmesi ve çıkan toprakla denizin doldurulması sonucu yapıl­mıştır. Kentin uluslararası havalimanı olan Galeao ise körfezdeki bir ada üzerindedir. Santos Dumont havalimanının güneyinde, gene denizin doldurulmasıyla elde edilen ala­nın üzerinde ise bir modern sanat müzesi

vardır. Özellikle dış turizme yönelik kuruluş­larıyla tanınan Copacabana ve Ipanema banli­yöleri daha güneyde, Atlas Okyanusu'na ba­kan geniş ve kıvrımlı kumsaldadır. Banliyöle­rin iç ulaşımları ve kent merkeziyle bağlantı­ları sabah ve akşam saatlerinde tek yön uygulaması yapılan iki geniş yolla gerçekleşti­rilir. Guanabara Körfezi üzerindeki köprü ile 1979'da açılan metro kentin trafiğini büyük ölçüde rahatlatmaktadır. Rio'nun dünyaca ünlü botanik bahçesinde 30 metre yüksekli­ğinde palmiye ağaçları, yaprak çevresi 6 metreye ulaşan nilüferler vardır.

Sâo Paulo'dan sonra Brezilya'daki ikinci büyük sanayi merkezi olan Rio'da giysi, ayakkabı, ilaç, cam, basım, yayımcılık ve gemi sanayileri vardır. Bankacılık ve turizm kentin başlıca gelir kaynaklarıdır. Her yıl düzenlenen Rio Karnavalı'na dünyanın bir­çok yerinden turist gelir.