Ana Sayfa Bilgi Bankası

27 Aralık 2010 Pazartesi

Turp ?

dünyanın pek çok yerinde yetiştirilen yaygın bir tarım bitkisidir. Köklerinden genellikle tek başına ya da başka sebzelerle karıştırılarak salata yapılır; bazı yörelerde de körpe yaprakları sebze olarak yenir.
Turp (Raphanus sativus) beyaz ya da mor çiçekler açan kazık köklü bir bitkidir. Kökün üst bölümü bitki geliştikçe etlenip kalınlaşarak yumru biçimini alır. Yumruların tepesinden yapraklar çıkar. Yapraklar kaba yapılı, tüylü ve kenarları dişlidir.
Köklerinin biçim, boyut ve renkleri çok çeşitlilik gösterir. Bazıları yuvarlak ya da oval, bazıları ise havucu andırır. Turplar renklerine göre başlıca üç grupta toplanır: Kırmızı turp, beyaz turp ve siyah turp. Dış kabukları farklı renklerde olsa da tümü beyaz etlidir.
Besince zengin, hafif toprakları seven turp tohumdan üretilir. Genellikle baharın ilk günlerinden başlayarak sonbahara kadar ekim yapılır. "Fındık turpu" da denen ufak kırmızı turplar 1,5 ay gibi çok kısa bir sürede geliştiğinden ekim aynı yıl içinde 4-5 kez yinelenebilir. Oysa, iri yumrular oluşturan beyaz ve siyah turpların gelişmesi çok daha uzun bir zaman alır; bu yüzden de yılda en çok iki kez ekim yapılır.
Eski Mısırlılar'a ait yazıtlarda adı geçen turpun kökenine ve anayurduna ilişkin çelişkili bilgiler vardır. Örneğin bazı uzmanlara göre turpun atası olduğu kabul edilen yabani turp (Raphanus raphanistrum) Ortadoğu ve Anadolu'da kendiliğinden yetişir. Yaklaşık 60 santimetreye kadar boylanan bu bitki kalın kökü, sert tüylü gövdesi ve sarı, beyaz ya da mor çiçekleriyle ayırt edilir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder