Büyük bir Türk denizcisidir. Muğla'ya bağlı bir köyde doğan Turgut Reis küçük yaşta denizlere açıldı. Akdeniz'deki korsan gemilerinde tayfa olarak çalıştı. Genç yaşta kaptanlığa yükseldi. Yavuz Sultan Selim döneminde (1512-20) yavaş yavaş Akdeniz'e egemen olmaya başlayan Piri Reis, Aydın Reis, Oruç Reis, İshak Reis ve Barbaros Hayreddin Paşa (Hızır Reis) gibi Türk denizcilerinin arasına katıldı. Barbaros Hayreddin Paşa'nın 1533'te Osmanlı Devleti'nin hizmetine girip kaptan-ı derya olmasından sonra birçok seferde onunla işbirliği yaptı.
Turgut Reis 20 gemilik filosuyla katıldığı Preveze Deniz Savaşı'nda Haçlı donanmasını arkadan çevirerek zaferin kazanılmasında büyük rol oynadı. Daha sonra Akdeniz'de kendi adına korsanlık yapmayı sürdüren Turgut Reis, 1540'ta Korsika Adası'nda baskına uğrayarak tutsak düştü. O zamanlar denizde tutsak düşenler gemilerde forsa (kürekçi) olarak çalıştırılırdı. Turgut Reis de üç yıla yakın forsalık yaptıktan sonra 1543'te Barbaros Hayreddin Paşa'nın Nice kentini kuşatmayı kaldırması karşılığında serbest bırakıldı. Yeniden Akdeniz'e çıkan Turgut Reis korsanlığa devam etti. 1548'de Napoli Körfezi'ndeki Castel Nuovo'yu ele geçirmesi ününü daha da artırdı.
Bu arada Barbaros Hayreddin Paşa da ölmüş (1546), Akdeniz'i iyi bilen denizcilerden bir tek Turgut Reis kalmıştı. Bunu değerlendiren Osmanlı Devleti Turgut Reis'i Karlı ili sancakbeyliğine atayarak ondan yararlanmak istedi. Bundan sonra korsanlık etkinliklerini devlet adına sürdüren Turgut Reis birçok başan elde etti. Ama İstanbul'a haraç götürmekte olan bir Venedik gemisini batırması üzerine sancakbeyliğinden alındı. Turgut Reis 1551'de Kanuni Sultan Süleyman' m, Trablusgarp'ı alırsa beylerbeyliğini ona vereceği yolundaki sözü üzerine harekete geçti. Ama Trablusgarp'ın alınmasına karşın beylerbeyliğe başkası atanınca kendisine bağlı gemilerle gene Akdeniz'e açıldı. 1553'te Korsika Adası'nın kıyılarını ve en önemli kenti Bastia'yı yağmaladı. Bu başarısı üzerine Kanuni Sultan Süleyman Turgut Reis'i Trablus- garp beylerbeyliğine getirdi, bundan sonra Kaptan-ı Derya Piyale Paşa ile birlikte hareket eden Turgut Reis Akdeniz'de birçok deniz seferine katıldı. İtalya'nın güneyinde Reggio'nun (1555), Cezayir'de Oran ve Bicaye'nin (1556), Tunus'ta Bizerte'nin (1557), Minorka Adası'nda Ciudadela'nın ve Tunus açıklarındaki Cerbe Adası'nın (1560) alınmasında büyük rol oynadı. 1565'te Piyale Paşa ile birlikte giriştiği Malta kuşatması sırasında başından aldığı yaralar sonucu ölen Turgut Reis'in mezarı Trablusgarp'tadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder