NIAGARA ÇAVLANI

NIAGARA ÇAVLANI. Niagara Irmağı üze­rinde, Erie ve Ontario gölleri arasında bulu­nan görkemli Niagara Çavlanı, Kuzey Ameri­ka'nın en güzel doğal görünümlerinden birini oluşturur. Dökülen suların saydamlığı çavlanın güzelliğini artırır. Yüz binlerce yıl önce bölgeyi kaplayan bir buzul kütlesi ağır ağır kuzeye doğru ilerlerken, Ontario Gölü havza­sının Erie Gölü'nden 100 metre daha aşağıda kalmasına yol açtı. Böylece, buzların erime­siyle oluşan sular sarp bir yamaçtan aşağıya akmaya başladı. Bu olay ırmağın kaynağına bugünkünden 11 km daha uzakta başlamıştı. Ne var ki, suyun aşındırma gücü dolayısıyla yamaç yavaş yavaş ırmağın kaynağı yönünde geriledi. Bugün ırmak, çavlanı aştıktan sonra derin bir boğazın içinde akar.

Niagara Irmağı bu bölgede ABD ile Kana­da arasındaki sınırı çizer. Irmağın suları bü­yük bir hızla ilerlerken, yamacın hemen başındaki ormanlık Goat Adası ile ikiye ayrılır. Böylece iki çavlan oluşur. Bunlardan Kanada'da kalanı, biçiminden ötürü Horse shoe (Atnalı) Çavlanı adını alır. Yüksekliği 49 metre, genişliği ise 790 metredir. Bir zaman­lar gerili bir halatın üzerinden çavlanı geçmek ya da bir fıçı içinde kendini çavlandan aşağı bırakmak sıkça rastlanan gösterilerdendi. 196Q'ta bu çavlana kapılan 7 yaşında bir çocuk burnu bile kanamadan kurtarılmıştı. 50 metre yüksekliği, 305 metre genişliği olan Amerika Çavlanı'nda su miktarı daha azdır.

Elektrik enerjisi üreten su türbinlerini ça­lıştırmakta çavlandan yararlanılır. Çok fazla su alınması durumunda çavlanı besleyen su­yun azalacağı ve çavlanın doğal güzelliğinin bozulacağı düşüncesiyle ABD ve Kanada, belli bir miktardan fazla su kullanmayacakları konusunda anlaşmaya varmışlardır. Çavlanların çevresinde halka açık parklar yer alır. Böl­geyi her yıl 2 milyona yakın insan gezer