Ana Sayfa Bilgi Bankası

2 Kasım 2010 Salı

Dünyada yaşamış olan gelmiş geçmiş en büyük kara canlısı

Dört ayakları üzerinde yürüyen otçul dinozorlar olan sauropodlar, dev cüsseleriyle bilinen en büyük kara canlılarıydılar. Bu gruba bağlı yeni bir türe ait olan eksiksiz fosilin keşfiyse, nispeten uysal olan bu devlerin evrimine ilişkin olarak sunacağı yeni veriler nedeniyle, konunun uzmanlarını heyecanlandırmış durumda.

Bilimsel olarak ‘Yizhousaurus sunae’ adı verilen dev sauropod, bugünkü Çin’in kuzeyindeki Yunnan bölgesinde yer alan düzlüklerde 200 milyon yıl kadar önce dolaşmış. Kendinden sonra gelen diğer sauropod türlerinden daha küçük boyutlara sahip olmasına karşın grubun tüm ayırıcı özelliklerini üzerinde barındırıyor. Fosilin kafatası ise tüm kemiklere eksiksiz olarak sahip olduğundan, son derece değerli ve dinozorun sistematik yerini anlamak için de eşsiz bir veri sunuyor.

Teksas Teknik Üniversitesi’nden Sankar Chatterjee, sauropodların sahip oldukları iri ve hantal cüsselerine karşın kafataslarının son derece küçük ve hafif yapılı olduğuna dikkat çekiyor: “Yizhousaurus, geniş, yüksek ve kubbeli bir kafatasına sahip. Burun ve göz delikleri oldukça küçük. Çenesiyse bugüne kadar keşfedilenlerden farklı olarak geniş ve bir ‘U’ şekli çiziyor. Alt ve üst çenedeki kaşık şekilli dişlerini kullanarak kopardığı bitkileri, muhtemelen midesinde yer alan bir gastrik öğütücü yardımıyla parçalıyordu.”
Yizhousaurus, sauropodların evrimsel sürecinin anlaşılması yolunda da önemli bir noktada duruyor. Bundan yaklaşık 50 yıl kadar önce aynı bölgede fosilleri keşfedilmiş olan Lufengosaurus gibi prosauropod grubu dinozorların, sauropodları meydana getirdiği düşünülüyordu. Fakat bu iki grup arasındaki benzerlikler çok da belirgin bir şekilde ortaya konamamıştı. Chatterjee’ye göre Yizhousaurus, söz konusu iki grubun özelliklerini taşıdığından, bu köprünün kurulmasına büyük bir destek verecek.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder