NEPAL,
doğal yapısı yüzünden dünyanın en zor ulaşılan ülkelerinden biridir.
Hindistan'ın kuzeydoğu sınırı ile Çin'in Tibet bölgesi arasına sıkışmış olan
Nepal, güneydoğudan kuzeybatıya yaklaşık 800 km uzunluğundadır; kuzeyden güneye
genişliğiyse ortalama 185 kilometredir.
Nepal'in
büyük bir bölümü dağlıktır. Kuzey sınırı boyunca Everest ve Kançencanga gibi
dünyanın en yüksek dağları uzanır. Ülkenin Hindistan sınırına yakın olan güney
kesimi tarai adıyla bilinir.
Himalayalar'm alçak tepelerinin eteğinde bulunan bu bölge daha çok bataklıklar
ve yağmur ormanlarıyla örtülüdür. Nepal'de yağmur mevsimi hazirandan ekime
kadar sürer. Bunu serin bir kış izler. Tarai bölgesinde kaplan, pars, fil,
soyu çok azalmış olan Hindistan gergedanı, değişik geyik türleri ve maymunlar
yaşar. Yüksek bölgelerde ise tavşan ve antilop görülür. Nepal'de yetişen en
değerli ağaçlardan biri, kerestesinden demiryolu traversi yapılan salağacıdır.
Nepal halkını değişik diller konuşan çeşitli etnik
topluluklar oluşturur. Yüksek yaylalarda Tibet'ten geldikleri sanılan Bhutlar,
orta kesimde ve batıda Nevarlar ve Gurkhalar yaşar. Dağlarda yaşayan Şerpalar
genellikle uluslararası dağcılık seferlerine rehberlik eder. Şerpalar'dan
Tenzing Norgay, Yeni Zelandalı Edmund Hillary ile birlikte 1953'te Everest
Dağı'nın doruğuna ulaşmayı 'başarmıştı. Gurkhalar ise gözü pek savaşçılar
olarak tanınır. İngiliz ve Hint ordularında eskiden beri Gurkha alayları
vardır. Nepal halkının büyük çoğunluğu ve Gurkhalar Hindu'dur, ayrıca Budacılık
ve Müslümanlık da yaygındır. Ülkenin resmi dili Sanskrit dilinden türemiş olan
Nepal dilidir. Tuğla evlerin arasındaki dar sokakları, ince bir işçilikle
yapılmış tapınaklarıyla etkileyici bir görünümü vardır.Ülkenin tek
üniversitesi 1959'da başkentte kurulmuştur.
Vadilerde ve alçak yamaçlarda pirinç, buğday, mısır,
şekerkamışı ve sebze yetiştirilir.
Nepal'de
kömür, bakır, çinko ve kurşun gibi madenler bulunmasına karşılık, maden ocağı
ve fabrika sayısı çok azdır. Ülkedeki en önemli işkolları kerestecilik ve
turizmdir. Pirinç ve jüt başlıca dış ticaret ürünleridir. Denize kıyısı olmayan
Nepal'e sınırlı geçiş hakkı tanıyan Hindistan, ülkenin dış ticaretinin büyük
bir bölümünü elinde tutar. Katmandu yakınlarında başlayan bir karayolu iki
ülkeyi birleştirir. Nepal'de Hindistan, Çin ve ABD'nin yardımıyla yeni yollar
yapılmıştır. Ülkede ayrıca bir de havayolu işletmesi vardır. Gene de halkın
büyük çoğunluğu doğal engeller yüzünden çevreden kopuk yaşar.
Nepal'in tarihöncesine ilişkin, Budacı efsanelerden
başka kaynak yoktur. 4.-5. yüzyıllarda Himalayalar'daki geçitlerin açılmasıyla
bir kültür odağı haline gelen Nepal, Tibet'te doğan güçlü bir krallığın merkezi
oldu. 1768'de Hindistan'dan gelen Gurkhalar'ın ülkeyi ele geçirmesiyle
birlikte bugünkü Nepal'in tarihi başladı. 19. yüzyılda İngilizler'in
Hindistan'ı sömürgeleştirdiği sırada Nepalli yöneticiler bağımsızlıklarını
koruyabilmek için İngilizler'e bazı ayrıcalıklar tanımak zorunda kaldılar.
1947'de Hindistan bağımsızlığını kazandıktan sonra Nepal Krallığı Hindistan
hükümetinden destek aldı. 1959'da yapılan anayasa değişikliğiyle bir
parlamento kuruldu. Ama sonraki yıl parlamento ve partiler kapatıldı. Baş
gösteren tepkiler üzerine 1980'de sınırlı bir demokratikleşme süreci
başlatıldıysa da bugün otoriter bir yönetim vardır. Nepal dünyanın en yoksul ve
az gelişmiş ülkelerinden biridir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder