PİPO. Dünyanın çeşitli yörelerinde yaşayan pek çok insan
yüzyıllardır değişik biçimlerde ve farklı gereçlerle yapılmış pipolarla tütün
içer. Kuzeyin buzlu yörelerinde yaşayan Eskimolar, mors dişinden yapılmış
zarif, oymalı pipolar kullanırken, eskiden afyon kullanma alışkanlığının yaygın
olduğu Uzakdoğu'da en çok, sapları yeşim ve lakeyle bezenmiş, çanak bölümleri oldukça
ufak pipolar beğenilir.
Tütünü
ilk kullananların Orta Amerika'daki Aztekler ile
Kuzey Amerika Yerlileri olduğu sanılmaktadır. Eski oyma resimlerden
Aztekler'in tütünü ince, uzun çubuklarla içtiği anlaşılmaktadır. ABD'nin Ohio
eyaletindeki eski mezarlarda dirsek biçiminde, kil ya da taştan yapılma
pipolar ortaya çıkarılmıştır. Bu zarif pipolar kabilelerin kutsal saydıkları
kuş ve hayvan başı oymalarıyla bezelidir. Yerliler'in ünlü calumet ya da "barış çubuğunun uzunluğu 1
metreden fazlaydı. Bu çubukların tütün doldurulan çanağı mermer ya da kırmızı
taştan, sapı ise dişbudak ağacından yapılırdı. Bu pipo, av ya da savaşta elde
edilen başarıları simgeleyen at kılı, boncuk ve tüylerle süslenirdi.
Avrupa
pipoyla ilk kez 16. yüzyılın sonlarında, Amerika'dan dönen denizciler aracılığıyla
tanıştı. Pipo yapımında ağaç, kemik ya da sırlı Alman porseleninden, elle
oyulan ve renklendirilen lületaşına kadar çok çeşitli maddeler kullanıldı.
Biçim ve büyüklükleri değişmekle birlikte, daha sonraki 300 yılda en yaygın
kullanılan pipolar kilden yapılanlar oldu. Bunlar 19. yüzyılın ortalarında pipo
yapımında ağaç fundası ya da ormangülü gibi bitkilerin köklerinin kullanılmaya
başlamasından sonra gözden düştü. Bu bitkilerin köklerinden elde edilen oduna breuer denir ve breuer pipolar günümüzde de
yaygın olarak kullanılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder