YEDİ YIL SAVAŞI

YEDİ YIL SAVAŞI (1756-1763), Avusturya' nın, zengin Alman eyaleti Silezya'yı Prusya' dan geri almak istemesiyle başladı. Ama daha sonra Avrupa çapında kanlı bir çatışmaya dö¬nüştü. İngiltere ve Prusya'ya karşı Avusturya, Rusya, İsveç, İspanya ve Fransa savaştı. Ku¬zey Amerika ve Hindistan toprakları konu¬sunda Fransa ile İngiltere arasında süren re¬kabet, savaşın denizaşırı ülkelere de yayılma¬sına yol açtı.
1748'deki Aix-la Chapelle Antlaşması'yla Silezya, II. Friedrich'in yönetimindeki Prus¬ya'ya verilmişti. Oysa Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresia eyalet üzerindeki haklarından vazgeçmek is-temiyordu. Bu yüzden Prusya'ya karşı yeni bir savaş açmak için kendine taraftar aramaya başladı. Çariçe Yelizaveta'nm yönetimindeki Rusya, Avusturya'nın yardımına geldi. İngil¬tere Prusya'nın yanında yer alınca, Fransa da Avusturya ile Rusya'nın yardımına koştu.
Prusya Kralı II. Friedrich, karşısındaki bir¬leşmiş güçleri • görünce Avusturya'ya karşı dostça bir tarafsızlık içinde bulunan Sakson¬ya'ya saldırdı. Böylece savaş başlamış oldu. Avusturya birlikleri Saksonya'nın yardımına geldiyse de, Prusya ordusunun ülkeyi işgal et¬mesi engellenemedi. Kral Friedrich bu başarı¬sına karşın, 1757'de İsveç'in de karşı güçlere katılmasıyla zor duruma düştü. İngiltere Prus¬ya'ya çok az para ve zayıf bir orduyla yardım ediyordu. Ne var ki, Friedrich bu olumsuz ko¬şullara aldırmadan Bohemya üzerine yürüdü. Mayıstaki Prag Çarpışması'nda Avusturyalı¬lar'ı yenilgiye uğrattı; bir ay sonra ise kendisi yenildi. Bu sırada Fransızlar İngilizler'i Al¬manya'nın kuzeyinde yenilgiye uğratmıştı. İn¬giltere'de William Pitt'in başbakan olması sa¬vaşın gidişini değiştirdi. İngiliz orduları Fransızlar'ı, Prusyalılar da Ruslar'ı birçok çarpış¬mada yendi. Bununla birlikte kendinden üs¬tün güçlerle savaşmak durumunda kalan Prusya için gelecek hiç de parlak görünmü¬yordu.
1762'de Rus Çariçesi Yelizaveta öldü ve ye¬rine III. Petro geçti. Prusya hayranı olan Petro taraf değiştirerek Prusya ile bir barış ant¬laşması imzaladı ve Rusya'nın savaşın başın¬dan beri işgal etmiş olduğu toprakları geri verdi. Avusturya ile Prusya arasındaki savaş ise devam ediyordu. Avusturyalılar'ı yenilgi¬ye uğratan Prusya kralı Silezya'yı yeniden ele geçirdi. 15 Şubat 1763'te Hubertusberg Ant¬laşması ile kara savaşı sona erdi. Yedi Yıl Sa¬vaşı Avrupa'daki sınırları değiştirmedi, ama etkileri büyük oldu. Prusya bu savaştan Avru¬pa'nın büyük askeri güçlerinden biri olarak çıktı.
İngiltere ile Fransa'nın Kuzey Amerika ve Hindistan'da sürdürdükleri savaş da 10 Şubat 1763'te imzalanan Paris Antlaşması'yla sona ermişti. Fransa'yı yenen İngiltere, Kuzey
Amerika ve Hindistan'ı alarak büyük bir sö¬mürgeci güç durumuna geldi. Kuzey Ameri¬ka'da İngilizler'e karşı savaşa giren İspanyol¬lar Florida'yı bırakmak zorunda kaldılar. Bu¬na karşılık İspanya Fransa'dan Louisiana' yı aldı.