ROTTERDAM

ROTTERDAM, Hollanda'nın ikinci büyük kenti ve Avrupa'nın en büyük limanıdır. Ren Irmağı'nın bir kolu olan Maaş (Meuse) Irmağı'nın iki yakasında yer alan liman, 25 km uzunluğundaki Yeni Suyolu adlı kanalla Ku­zey Denizi'ne bağlanır.

Kent adını, kuzeyden gelerek Maaş Irmağı'yla bu bölgede birleşen Rotte Irmağı'ndan alır. 1270'lerde Rotte ve Maaş ırmaklarını birbirinden ayıran bir set yapıldı ve burada kurulan balıkçı köyü 1340'ta kent oldu. Rotterdam'ı Delft, Lahey ve Leiden'le birleş­tiren bir kanal açıldı. Bölgenin başlıca limanı durumuna gelen Rotterdam kısa zamanda gelişti. 1572'de İspanyol işgaline uğrayarak yağmalanan kente, sonradan Anvers ile Hol­landa'nın güneyinden gelen tüccarlar vfe zana­atçılar yerleşti. 17. yüzyılda genişletilen liman İngiltere, Fransa, Doğu Hint Adaları ve Amerika ile yürütülen ticaretin başlıca mer­kezi oldu.

Rotterdam limanının gelişmesiyle, buraya gidip gelen gemilerin büyüklüğü ve sayısı da artmaya başladı. 1829'da Voorne Adası'ndan geçen bir kanal açılarak yeni bir geçit yapıldı. Daha sonra Maaş Irmağı'nın ağzı genişletilerek derinleştirildi ve 1866-68 arasında Yeni Suyolu adı verilen bir kanal açıldı. Okyanusa açılan büyük gemilerin uğrağı olan Rotterdam'da gemi yapımı da kısa zamanda başlıca sanayi dallarından biri oldu. 1906-30 arasında yapılan Waal Limanı, dünyanın dibi tarana­rak temizlenmiş en büyük limanıdır.

II. Dünya Savaşı sırasında kent merkezi ve liman ağır hava saldırılarına uğradı, Rotter­dam'ın üçte biri yıkıldı. Savaştan sonra kentin yıkılan bölümü yeniden yapıldı ve liman onarıldı.

Savaşta yıkımdan kurtulan yapılar arasında 15. yüzyıldan kalma St. Lauren Kilisesi, belediye binası ve Schielandshuis denen, bu­gün tarih müzesi olarak kullanılan eski top­lantı binası vardır. Bunun yanında, Hendrick de Keyser'in yapmış olduğu, Rotterdamlı büyük düşünür Erasmus'un heykeli yer alır. Rotterdam, De Doelen konser salonu, çok sayıda tiyatrosu, modern kütüphanesi, Hieronymus Bosch, Pieter Bruegel, Vincent Van Gogh ve İzle­nimci ressamların yapıtlarının bulunduğu mü­zesi, Erasmus Üniversitesiyle canlı bir kültür merkezidir.

Bisiklet, büyük küçük hemen herkesin sa­hip olduğu yaygın bir ulaşım aracıdır. Kentte özel bisiklet yollan vardır. Kışın kanalların donması heyecanla beklenir. Buz tutan kanal­larda her yaştan insan sokakta gezer gibi patenle dolaşır. Düzenli bir kent olan Rotterdam'da geniş parklar ve çocuk bahçelerinden başka, trafiğe kapalı büyük bir alışveriş mer­kezi vardır. Özürlülerin yaşamını kolaylaştır­mak için özel asansörler, tekerlekli iskemlele­rin inip çıkmasına uygun kaldırımlar ve yaya geçitlerinde körler için uyarıcı işaretler bu­lunur.

Maas'ın batı kıyılarında, Pernis'te büyük petrol rafinerileri ve daha batıda iki büyük liman ile sanayi bölgeleri yer alır. Rotterdam sevk edilen yükün tonajı bakımından dünya­nın en işlek limanıdır. Yükün yandan fazlası petrol ve petrol ürünleridir. Rotterdam aynı zamanda Avrupa'nın kıta içi su yollarının ana birleşme noktasıdır. Her yıl Ren Irmağı'ndan gelen yaklaşık 225 bin mavna limandan yarar­lanır. Rotterdam'ın öbür sanayi dalları arasın­da mühendislik ve gıda maddeleri, kahve, kakao, tütün, giysi, kâğıt, kimyasal maddeler üretimi sayılabilir.

Rotterdam'ın nüfusu 574.299'dur (1988).