NAURU.
Nauru Cumhuriyeti Büyük Okyanus'ta, Yeni Gine'nin yaklaşık 1.930 km doğusunda
ve Hawaii'den 3.900 km uzaklıkta, yüzölçümü 21 km2 olan küçük bir
mercan adanın üzerinde yer alır. Deniz kuşlarının dışkısı guano çökellerinin oluşturduğu
fosfat katmanlarıyla kaplı bu adanın ortasında 60 metrelik yayla görünümünde
bir yükselti vardır. Yerleşmeler bu yükseltinin eteklerinde ve kıyı
şeridindedir. Ada nüfusunun büyük çoğunluğunu Polinezya, Mikronezya ve
Melanezya kökenli Naurular oluşturur. Çoğunluk Hıristiyan'dır.
Önceleri bir Alman sömürgesi olan Nauru, I. Dünya
Savaşı'nda Avustralya'nın işgaline uğradıktan sonra Yeni Zelanda, Avustralya ve
İngiltere'nin ortak mandasına girdi. II. Dünya Savaşı'nda ise Japonlar'ın
işgaline uğradı.
Ülkedeki tek sanayi dalı fosfat madenciliğidir.
Çıkarılan fosfat Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve İngiltere'ye satılır. Ne
var ki, fosfat yataklarının ancak 1992'ye kadar yeteceği tahmin edildiğinden
1964'te Birleşmiş Milletler, Nauru halkının başka bir adaya yerleştirilmesini
önerdi. Halkın adada kalmak istemesi üzerine de adadaki fosfat kayaçlarının
yerine toprak getirtilmesine ilişkin tasarım çalışmaları yapıldı. Deniz
taşımacılığı ve yeni ticaret girişimleriyle ülkenin ekonomisini geliştirmeyi
uman hükümet, fosfat sanayisinden sağlanan büyük gelirle bir ulusal deniz
taşımacılığı ile bir ulusal havayolları işletmesi kurdu. Ayrıca Avustralya ile
Hawaii'den toprak satın aldı. Başkent Yaren'de uluslararası bir havalimanı
vardır.
1968'de bağımsızlığına kavuşan Nauru'da genel oyla üç
yıl için seçilen parlamento üyeleri cumhurbaşkanını seçer. Adanın korunmasını
Birleşmiş Milletler adına Avustralya üstlenmiştir. Devlete bağlı anaokulları
bulunan Naura'da eğitim 6-16 yaşlarında parasız ve zorunludur. Para birimi
Avustralya dolarıdır. Nüfusu 8.100 (1987) olan Nauru, İngiliz Uluslar
Topluluğu'nun özel statüye sahip üyesidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder