REÇİNE.
Doğal reçineler genellikle ağaçlardan elde edilen yapışkan maddelerdir. En çok
bilinen doğal reçine, çam ağacından elde edilen kolofandır. Çam reçinesi de
denen kolofan, sarı kristal görünümünde, ısıtıldığında yumuşayan, terebentinde
ve başka birçok çözücüde kolayca çözünen bir maddedir. Boya, kâğıt, sabun ve
yapıştırıcı yapımında kullanılan kolofan, gereksiz sürtünmeleri azaltarak sesin
pürüzsüz çıkmasını sağlamak amacıyla keman yayma da sürülür.
Kolofan üretiminin büyük bir bölümü ABD'nin güney
eyaletlerinde bulunan genç çam ormanlarında gerçekleştirilir. Bunun için çam
ağacının kabuğu bir kuşak biçiminde kesilir ve kesikten sızan yapışkan sakız,
ağaca bağlanan metal bir kapta toplanır. Toplanan sakız büyük damıtma
kazanlarında damıtılarak arıtılır. Bu işlem sırasında yan ürün olarak
terebentin ve çam esansı elde edilir. Kâğıt üretiminde kullanılan odun
hamurundan ve eski çam kütüklerinden de çam reçinesi çıkarılmaktadır. Boya ve
cila yapımında kullanılan balsam, dammar, mastika, sandarak, laka ve elemi
gibi başka doğal reçineler de vardır. Bazı reçineler parfüm yapımında büyük
değer taşıyan mürrüsafi gibi güzel kokulu yağlar içerir. En sert doğal reçine
olan kehribar kuyumculukta kullanılır.
Yapay Reçineler
Bilim
adamları doğal reçinelerin yapısını inceleyerek birçok yapay reçine çeşidi
üretmenin yollarını bulmuşlardır. Bu yapay reçineler birçok kullanım alanında
doğal reçinelerin yerini almıştır. Bazı durumlarda da doğal ve yapay
reçinelerin farklı niteliklerinden birlikte yararlanılabilmektedir. Günümüzde
özellikle plastik sanayisinde yapay reçineler çok yaygın olarak kullanılır.
Plastik sanayisinde kullanılan polimerin özgün biçimine reçine, bundan yapılan
ürünün son biçimine de plastik denir. Birçok yapay reçinenin yapımında kömür
katranı, petrolden elde edilen fenol ve öbür kimyasal maddeler kullanılır.
Yapay reçineler, dayanıklı ve uzun ömürlü oldukları,
ürüne parlak bir görünüm sağladıkları için, genellikle boyalar ile öbür yüzey
kaplama maddelerinde kullanılır. Polyester ve polietilen reçineleri büyük
ölçüde plastiklerin ve cam elyafının üretiminde; poliüretan ise boyaların,
yapıştırıcıların ve yalıtım maddelerinin üretiminde kullanılır. Epoksi reçineler
dokuma sanayisinde iplik yapımında kullanılır. Melamin formaldehit reçineleri
ürüne porselen görünümü verir; silikon reçineleri yağlama, cila ve yalıtım
maddesi olarak kullanılır. Yapıştırıcı reçineler kontrplak ve sunta yapımında
kullanılır. Yapay reçinelerin en yaygın kullanım alanlarından biri dokuma
sanayisidir. Bu reçinelerden yararlanılarak, çekmeyen, kırışmayan ve sıkmaya
gerek olmadan kuruyan kumaşlar yapılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder