PORTAKAL, bol sulu ve tatlı meyveleri
için yetiştirilen küçük bir ağaçtır. Limon ve mandalina gibi turunçgiller
familyasında yer alan bu ağaç
{Citrus sinensis) da kışın yapraklarını dökmez. Kendi haline bırakıldığında
9 metreye kadar boylanabilirse de genellikle budanarak 4-5 metre yüksekliğinde
tutulur. Yapraklan oval biçimli, koyu yeşil ve parlak, çiçekleri ise beyaz ve
çok hoş kokuludur. Turuncu ve yuvarlak biçimli iri meyvelerinin yenen etli
bölümü genellikle sarı ya da turuncu, bazı çeşitlerinde ise koyu kırmızı olur.
Bu kırmızı çeşitlere "kan portakalı" denir. Aynı öbür turunçgil
meyveleri gibi portakal da C vitamini açısından zengindir ve birçok ülkede ya
doğrudan taze meyve olarak yenir ya da suyu içilir.
Portakal,
anayurdu olduğu sanılan Çin'de ve Asya'nın güneydoğusundaki öbür bölgelerde
çok eskiçağlardan beri yetiştirilmektedir. Arapların Uzakdoğu'ya yaptıkları
ticaret seferleriyle Afrika'nın ve Akdeniz'in doğu kesimlerine, oradan da
Avrupa'ya yayılmıştır.
Günümüzde,
elmadan sonra en çok yetiştirilen meyvelerden biri olan portakalın dünyadaki
üretiminde en büyük pay ABD'nin güney eyaletlerinindir. Toplam üretimin yaklaşık
yarısını karşılayan bu ülkeyi Brezilya, İspanya, İtalya, Güney Afrika, Japonya,
Meksika, İsrail, Hindistan, Avustralya ve Jamaika izler. Önemli üreticiler
arasında yer alan Türkiye'de ise portakal başlıca Akdeniz ve Ege bölgelerinde
yetiştirilir. En önde gelen üretici iller Antalya, Adana, İçel, Hatay, Aydın ve
Muğla'dır. Yıllık üretimin 700 bin ton dolayında olduğu ülkemizde yetiştirilen
başlıca portakal çeşitleri arasında yafa, vaşington ve valensiya sayılabilir.
En iyi,
don olaylarına rastlanmayan sıcak ve tropik bölgelerde yetişen portakal
ağaçları genellikle göz aşısıyla üretilir. Anaç olarak çok eskiden beri sağlam
yapılı ve mantar hastalıklarına karşı dayanıklı turunç ağaçları kullanılmıştır;
yani istenen portakal çeşidinin dallarından kesilen gözler turunca aşılanır.
Ama, turunç ağaçlarının da portakala zarar veren bir hastalık taşıdığı
anlaşıldığından beri yabani limon gibi başka anaçlardan da yararlanılmaktadır.
Gelişimini
tamamlamış bir portakal ağacı her yıl ortalama 1.000 tane portakal verebilir ve
üretkenliği 50-80 yıl kadar, hatta bazen daha fazla sürebilir. Portakal dalında
iyice olgunlaştıktan sonra toplanır. Meyvelerin, yaralanıp berelenmeyi önlemek
için dikkatlice toplanması gerekir. Toplanan ürün doğrudan piyasaya sürüldüğü
gibi, özellikle dışarıya satılacak ya da mevsim sonuna kadar saklanacaksa
yıkanır, kurutulur, dezenfekte edilir, kâğıtlara sarılır ve sandıklanır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder