POMPEIUS.
(İÖ 106-48). Gnaeus Pompeius, Roma Cumhuriyeti döneminin sonlarında yaşamış
bir devlet adamı ve komutandır. Henüz 17 yaşındayken, Marius ve Sulla adlı iki komutan arasında Roma'da önderliği ele
geçirmek için süren iç savaşa katıldı. Marius halkı, Sulla ise soyluları
temsil ediyordu. Pompeius yeni soylu olmuş, zengin bir aileden geliyordu. İç
savaşta Sullâ'mn yanında yer aldı. İÖ 82-81'de Sicilya ve Afrika'da Marius
yanlılarını yendi ve döndüğünde Sulla ona
magnus (büyük) sanını verdi.
Sullâ'mn ölümünden sonra Pompeius, o zamanlar
Roma'nm bir ili olan İspanya'ya gitti. Amacı burada Marius yanlısı Quintus
Sertorius'un önderliğindeki bir ayaklanmayı bastırmaktı. Pompeius İspanya'nın
Roma'nın denetimi altına girmesini sağladı. Sertorius'u ise kendi adamları
öldürdü. İÖ 71'de Pompeius ordusuyla Roma'ya döndü.
Pompeius
ile bir zamanlar Sulla yanlısı zengin bir subay olan Marcus Crassus İÖ 70'te
konsül seçildiler. Bundan sonra Pompeius soylulardan koparak halktan yana bir
tutum aldı. Üç yıl sonra Akdeniz'i korsanlardan temizleyen Pompeius savaşları
sona erdirmek için doğuya gitti. Suriye, Filistin ve Anadolu'nun büyük bir
bölümünü ele geçirdi. Ama Roma'ya döndüğünde senato Pompeius' un doğuda yaptığı
anlaşmalan onaylamadı. Pompeius, yokluğunda Roma'da güç kazanan Jül Sezar'dan
destek gördü. Sezar, Pompeius ve Crassus ile birlikte "Üçler Meclisi"
anlamına gelen "Birinci Triumvirlik"i kurdu ve kızı Julia'yı
Pompeius'la evlendirdi.
Sezar
ülkesinin sınırlarını genişletmek için fetihlere girişti. Crassus ise
Anadolu'da savaşırken öldürüldü. Bu durumda Pompeius Sezar'ı kendine rakip
olarak görmeye başladı. Sezar'm halk tarafından sevilmesini ve kazandığı
zaferleri kıskanıyordu.
Pompeius,
Sezar'dan yetkilerini bırakıp Roma'ya dönmesini istediyse de, Sezar bunu kabul
etmedi. Ordusunun başında İtalya'ya yürüdü. İÖ 49'da iç savaş çıktı. Pompeius
Yunanistan'a kaçarak orada bir ordu topladı. Başlangıçta başarılı olduysa da,
İÖ 48'de Tesalya'daki Pharsalos'ta (Çatalca) yenilgiye uğradı. Kurtuluşu
Mısır'a kaçmakta buldu; ama karaya ayak basar basmaz öldürüldü.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder