PİRANA

PİRANA. Güney Amerika'daki akarsularda yaşayan, küçük ama yırtıcılığıyla ünlü bir düzineyi aşkın balık türü pirana adıyla tanı­nır. Bu balıklar tetralar gibi, saldırgan olma­yan çok renkli birçok akvaryum balığının akrabasıdır. Piranalar çok geniş bir alanı

kaplayan Amazon havzasındaki akarsularda ve Orinoko gibi yakınındaki ırmaklarda ya­şar. İçlerinden 4-5 tür özellikle tehlikelidir.

Pirana'nın en belirgin özelliği iri ve sivri dişleridir. Güçlü kaslara bağlı alt ve üstçenelerde sıralanmış olan ustura gibi keskin bu dişler ağız kapandığında birbirlerine sıkıca kenetlenir. Böylece pirana kendinden çok daha iri olan avından büyük parçalar kopara­bilir. Piranadan başka bunu yapabilecek pek az balık vardır.

En büyük pirana türü Brezilya'nın doğu­sunda yaşayan ve uzunluğu 60 santimetreyi bulabilen pirayadır (Pygocentrus piraya). Ta­nınmış bir akvaryum balığı olan kızıl pirana (Serrasalmus nattereri) ise yaklaşık 30 santi­metreye kadar büyür.

Piranaların son derece yırtıcı olduğu eski­den beri söylenip yazılmıştır. Gerçekten bin­lerce balıktan oluşan büyük sürüler halinde yaşayan piranaların suya giren ya da düşen sığır ve kapibara gibi iri hayvanlara saldırdık­ları bilinmektedir. Ama çoğu pirana türü öbür balıklar ve suya düşen meyve, tohum gibi bitkisel maddelerle beslenir. Bazı bölge­lerde insanlar piranaların bol bulunduğu sula­rın yakınlarına bile gitmek istemezlerken, bazı bölgelerde piranalarla ilgili hiçbir saldırı olayına rastlanmamıştır. Bu balıkların özellik­le çok açken, üreme dönemlerinde ya da büyük sürüler halinde dolaşırken büyük hay­vanlara saldırdıkları sanılmaktadır. Dişi pira­nalar yumurtalarını su bitkilerine yapıştırır, erkekleri de bunlan yavrular gelişip çıkıncaya kadar korurlar.